Raporlama: Araştırma Raporu
Dr. Necdet Subaşı


İDE AKADEMİ 2020-2021 | DERS NOTLARI | 17 Şubat 2021

  • Bir konu ya da olayla ilgili yapılan incelemelerin sonuçlarını aktaran çalışmalara “rapor” denir.
  • Bir veya birden fazla kişi rapor hazırlayabilir. Bir kişinin hazırladığı rapora kişisel rapor; birden fazla kişinin hazırladığı rapora ise ortak rapor denir.
  • Raporlar akademik metinlerin aksine; gerçeklere dayanan, bir olay ya da olgu üzerine sorun tespiti, öneri ve çözüm sunan, belirli bir amacı ve hedef kitlesi olan, net ve özet ifadeler içeren metinlerdir.
  • Raporlar gelecek için öngörüde bulunan metinler olması nedeniyle nesnel bir dille yazılmış, iyi yapılandırılmış ve sağlam analizlere dayandırılması gerekir.
  • Raporlar, objektif, somut ve iddialarına argüman sunulan sarih metinler olmalıdır. Çoğunlukla sorun tespiti ve analizi içerdiği için özlü bir biçimde sınırlandırılmalı ve gereksiz ayrıntılara yer verilmeden mesele arz edilmelidir.
  • Rapor, referans şartları belli olan, belli bir prosedürü takip etmeyi gerekli kılan çalışmalardır.
  • Raporlar giriş, geliş(tir)me, sonuç şeklinde planlanarak yazılmalı ve öncelikle veriler toplanarak bir taslak çıkarılmalıdır.
  • Kaynak taraması yapılırken, literatürde itibar edilen çalışmalar seçilmelidir. Ancak kullanılacak kaynaklar raporun hazırlanmasını isteyen kişi/kurum/kuruluşlarca belirlendiyse bu listeye sadık kalmak gerekir.
  • Araştırma sırasında kapsamlı notlar tutmak rapor yazma aşamasında çok yardımcı olacaktır
  • Henüz notları toplama aşamasında araştırmanın ana teması ortaya çıkmalıdır.
  • Bulgular analiz edilerek bir sonuç elde edilir ve öneriler sunulur.

Taslak Aşaması

  • Kısa, net ve kesin ifadeler olmalı, hedef kitle daima göz önünde tutulmalıdır.
  • Rapor operasyonel bir belgedir, örneğin rapor isteyen bir yönetici sorunun cevabını hızlıca almak ister. Öneri ve sonuçların açık bir biçimde tartışıldığından emin olunmalıdır.
  • Rapor verilen yönergeye göre biçimlendirilmelidir.
  • Giriş kısmı raporun tamamının okunması için en önemli bölümdür bu nedenle ilgi çekici biçimde hazırlanmalıdır.
  • Gelişme bölümde araştırma konusu derinleştirerek ilerlemelidir. Her paragraf ana fikre dair bir konu cümlesi içermeli ve bu kanıtlarla desteklenmelidir.
  • Araştırma özetlenerek sonuçlandırılmalıdır ve çalışmanın ana kaynağı olan sorunun cevabını içeren güçlü bir sonuç/özet olmalıdır.

Gözden Geçirme

  • Metin bir bütün halde yeniden okunmalıdır.
  • Metinde redaksiyon kontrolü yapılmalıdır.
  • Metnin bir başkasına okutulması, metindeki hataların düzeltilmesi açısından önemlidir.

Özet ve Sonuç

  • Özet bölümünde hem konuya, sonuçlara ve önerilere ilişkin bir özet sunulur hem de konu hakkında son düşünceler toparlanır.
  • Okuyucunun rapordan hangi sonucu çıkarması gerektiği bu bölümde yinelenir.
  • Sonuç kısmında yeni bir bilgi sunmaktan kaçınılmalıdır.